Zamek Cesarski, stojący przy ulicy Świętego Marcina, jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych budowli w Poznaniu i najmłodszym zamkiem w Europie. Wzniesiony w latach 1905-1910 jako rezydencja cesarza Wilhelma II, miał być świadectwem potęgi Prus i nawiązywać do czasów Karola Wielkiego. Stąd też budowlę tę zaprojektował w stylu neoromańskim, ceniony niemiecki architekt, Franz Schwechten.

Po I wojnie światowej budynek Zamku upaństwowiono. Wtedy to stał się on poznańską rezydencją Józefa Piłsudskiego, a następnie, w czasach II RP, jedną z oficjalnych rezydencji polskich prezydentów. Mieściła się w nim także główna siedziba Uniwersytetu Poznańskiego.

W 1939 roku Zamek został przebudowany według projektu Franza Böhmera. Pracami nadzorował Albert Speer, architekt i jeden z najbliższych współpracowników Adolfa Hitlera. Architekci nadali neoromańskim wnętrzom budowli neoklasycystyczny kształt. Styl ten był szczególnie ceniony w hitlerowskich Niemczech jako symbol tradycji, trwałości, siły. Apartamenty cesarskie, w których rezydować miał Adolf Hitler, przekształcone zostały na wzór berlińskiej kancelarii III Rzeszy. W dawnej kaplicy cesarskiej urządzono gabinet Hitlera. Całe drugie piętro zajmował natomiast Namiestnik Kraju Warty – Artgur Greiser.

Nie wiadomo, czy wódz III Rzeszy przyjechał do Poznania. Nie ma żadnych dokumentów potwierdzających jego pobyt w przygotowanej kwaterze.

Zamek Cesarski w Poznaniu jest unikatem na skalę światową. Znajduje się w nim bowiem jedyny zachowany gabinet Hitlera.

W czasie walk o wyzwolenie Poznania, Zamek uległ poważnym zniszczeniom. W ostatnich latach przeprowadzono kompleksową renowację budowli i udostępniono ją zwiedzającym.

Przede wszystkim jednak Zamek pełni obecnie rolę jednego z największych w kraju centrów kulturalnych. Centrum Kultury „Zamek” organizuje koncerty, spektakle, wystawy, warsztaty, spotkania. Mieści w sobie jednocześnie, rozmieszczone w zamkowych salach, holach i dziedzińcach: kino, galerię, teatr, salę koncertową.

Co dwa lata odbywa się tu Festiwal „Poznań Poetów”, a co trzy – Międzynarodowe Triennale Rzeźby. W poznańskim „Zamku” ma także swoją polską premierę wystawa World Press Photo, prezentująca prace fotografików z całego świata. Od 1997 roku w listopadzie w „Zamku” odbywa się Międzynarodowy Festiwal Filmów Niezależnych – Off Cinema.

Latem natomiast wiele wydarzeń kulturalnych, w tym koncertów, „wychodzi” poza duszne sale zamkowe i przenosi się na dziedzińce.

Oprócz tego Centrum Kultury „Zamek” współorganizuje ważne poznańskie imprezy plenerowe (między innymi Jarmark Świętojański czy „Imieniny Ulicy Święty Marcin”).

W ramach „Zamku” działają także liczne kluby i pracownie artystyczne dla dzieci, młodzieży i dorosłych.

W piwnicach Zamku znajdują się natomiast kluby, puby, restauracje.

Wnętrza Zamku (jego dziedzińce i hole oraz eksponowane tam meble) oglądać można przez cały rok w godzinach od 11:00 do 19:00. Raz w miesiącu, w niedzielę (oprócz lipca i sierpnia), można też wziąć udział w zwiedzaniu Zamku z przewodnikiem. Osoby zainteresowane muszą wcześniej skontaktować się z sekretariatem „Zamku”.